KUKHALWA nxazonke ngokudlula emhlabeni kwengqalabutho yomzabalazo uMnuz Ahmed Kathrada, obedume ngo-Uncle Kathy oshonele esibhedlela izolo ekuseni eseneminyaka engu-87.
UKathrada oshone ngemuva kokugula isikhashana, uzofihlwa namhlanje emathuneni aseWest Park, eGoli.
Le ngqalabutho yomzabalazo izongcwatshwa ngokwenkolo yamaMuslim ngokwesicelo sayo nomndeni wayo. Umndeni kamufi uphinde wacela ukuba angcwatshwe ngasese.
Izolo, uMengameli uJacob Zuma uyalele ukuthi ifulegi lakuleli liphephezeliswe phansi ngenhloso yokuhlonipha le ngqalabutho.
UZuma udlulise amazwi enduduzo emndenini nezihlobo zikamufi wayalela ukuthi kube nomngcwabo wombuso kamufi.
UKathrada ungenye yezingqalabutho zomzabalazo ebezidonsa eRobben Island noDkt Nelson Mandela, uMnuz Walter Sisulu noMnuz Andrew Mlangeni nabanye, bebhekene necala lokuvukela umbuso ngo-1963, eladuma ngeRivonia Treason Trial.
Ubhadle ejele iminyaka engu-26.
Ikhuluma ohlelweni lwezindaba i-AM Live kwiSAFM izolo, indodana kaSisulu, uMnuz Max Sisulu, uchaze uKathrada njengobaba wabo wesibili njengoba wayesondelene kakhulu noyise.
USisulu uthe uKathrada bazomkhumbula ngomusa nokuzehlisa kwakhe.
UMfundisi Archbishop Desmond Tutu yena uchaze umufi njengendoda elwele ubulungiswa nokucwaswa ngokwebala kwaze kwaba sekugcineni.
“Ngesikhathi uhulumeni wobandlululo exinwa ngengcindezi wakhulula iziboshwa zepolitiki phakathi kuka-1989 no-1990, uKathrada waba ngesinye sazo, iqembu elabe liyisibusiso eNingizimu Afrika,” kusho uTutu.
Uthe uKathrada ubengumholi ozithobile njengoba wake wabhalela noMengameli emtshela ukuthi akaziboni ebaluleke ngendlela yokuthi angahlonishwa ngendondo ephakeme, Isithwalandwe.
UTutu uthe uKathrada useyohlangana namaqhawe afana noMandela noSisulu, Govan Mbeki, Elias Motsoaledi noRaymond Mhlaba.
IPhini likaMengameli uMnuz Cyril Ramaphosa, lithe uKathrada uzokhunjulwa njengengqalabutho eyalwela umzabalazo kwaze kwaba sekugcineni.
“Ngemuva kokuphuma ejele, kwaba nentando yeningi abanye bacabanga ukuthatha umhlalaphansi kodwa * -Uncle Kathy yena ubezibophezele ekuqhubekeni nokusebenzela abantu,” kusho uRamaphosa.
Enye ingqalabutho yomzabalazo uNkk Winnie Mandela, ifanise ukushona kukaKathrada nokukaMandela.
“Kubuhlungu ukushona kukaKathrada kufana nangesikhathi kushone uMandela,” usho kanje.
UNgqongqoshe wamaCiko namaSiko kuleli, uMnuz Nathi Mthethwa uthe isizukulwane esisha sabaholi kumele sifunde kubabaholi abafana noKathrada.
Inhloko yezokuXhumana kwiNFP uMnuz Sabelo Sigudu, ithe isizwe sizohlala simkhumbula uKathrada ngeqhaza lakhe emzabalazweni wenkululeko.
“Njengezwe siyabadinga abantu abahlale beziphethe kahle, uKathrada ube ngumholi oyisibonelo esihle,” kusho uSigudu.
Okhulumela iSanco kuzwelonke, uMnuz Jabu Mahlangu uthe ukushona kukaKathrada
kuthinte izinhliziyo zawo wonke umuntu wakuleli.
Umphathi wesikhungo i-DUT uSolwazi Thandwa Mthembu, uthe kubuhlungu ukuthi enye yezingqalabutho ishone ngesikhathi intando yeningi idunguzela nekusasa libukeka limfiliba.